Η Σπουδαιότητα της Έγκαιρης Παρέμβασης και Εκπαίδευσης.
Μέχρι την ηλικία των τεσσάρων το παιδί αναπτύσσει 50% της διανοητικής ανάπτυξης του και 70% μέχρι την ηλικία των εφτά. Εάν το παιδί δεν έχει σφαιρικά ερεθίσματα από τη βρεφική ηλικία, παρατηρείται σημαντική γλωσσική και κοινωνική καθυστέρηση. Χωρίς ανάπτυξη της μητρικής γλώσσας και της επικοινωνίας με το περιβάλλον, το παιδί δεν μπορεί να πάρει πληροφορίες από αυτό ώστε να κατανοήσει ιδέες και να αποκτήσει γνώσεις. Γενικά δεν μπορεί να αντιληφθεί το περιβάλλον και τον κόσμο του.
Η έλλειψη επικοινωνίας και γλώσσας δεν επηρεάζει μόνο τη νοητική ανάπτυξη του παιδιού, αλλά και τη συναισθηματική και κοινωνική συμπεριφορά του. Ως αποτέλεσμα, το παιδί αναπτύσσει χαμηλή αυτοεκτίμηση και γίνεται οξύθυμο.
Στόχος της έγκαιρης παρέμβασης και εκπαίδευσης, είναι η στήριξη της οικογένειας ώστε να προσαρμοστεί στη διαφορετικότητα του παιδιού και έτσι να καταστεί ικανή όλη η οικογένεια να βοηθήσει αποτελεσματικά στην ανάπτυξη και εκπαίδευση του.
Το Πρόγραμμα της Σχολής Κωφών
Η Σχολή Κωφών αναγνωρίζοντας τη σπουδαιότητα της έγκαιρης παρέμβασης άρχισε το συμβουλευτικό πρόγραμμα σε συστηματική βάση το 1990. Παρόλο που στην Κύπρο η έγκαιρη παρέμβαση δεν έχει θεσμοθετηθεί, το πρόγραμμα παρέχει τις υπηρεσίες του σε όλες τις οικογένειες με κωφό παιδί από 0-3 χρονών σε παγκύπρια βάση και το πρόγραμμα αρχίζει αμέσως μετά τη διάγνωση. Κατ’ αρχήν παρέχεται ενημέρωση πάνω σε τρόπους περιορισμού των συνεπειών της κώφωσης, όπως η εφαρμογή των πιο κατάλληλων ακουστικών ή η τοποθέτηση κοχλιακού εμφυτεύματος. Ακολουθεί αξιολόγηση των δυνατοτήτων του παιδιού σε σχέση με την οικογένεια του και τη δημιουργία και υλοποίηση ατομικού προγράμματος παρέμβασης.
Βασικοί στόχοι που θέτουμε στο ατομικό πρόγραμμα είναι:
η πληροφόρηση και ενημέρωση γενικά για την κώφωση.
η εφαρμογή ακουστικών και κοχλιακών εμφυτευμάτων και οι διάφορες εκπαιδευτικές επιλογές.
η στήριξη και η βοήθεια προς την οικογένεια με σκοπό τη σωστή επικοινωνία με το κωφό παιδί, ώστε να περάσει φυσιολογικά από όλα τα στάδια ανάπτυξης. Παράλληλα αντιμετωπίζονται και οι ανάγκες του παιδιού.
βοήθεια προς την οικογένεια για επαφή με άλλα κέντρα και υπηρεσίες, καθώς και γνωριμία με άλλους γονείς κωφών παιδιών.
Το συμβουλευτικό πρόγραμμα της Σχολής περιλαμβάνει: Εβδομαδιαίες συναντήσεις με την οικογένεια και το παιδί.
Η σύμβουλος δασκάλα έχει συνάντηση με την οικογένεια κάθε εβδομάδα ή δεκαπενθήμερο για μία ώρα. Βλέποντας την οικογένεια είναι σημαντικό να βοηθήσουμε να συνεχιστεί η στενή σχέση μητέρας παιδιού που δημιουργείται από την στιγμή της γέννησης. Ταυτόχρονα αρχίζουμε ένα συστηματικό πρόγραμμα για το παιδί.
Ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών σε κάθε επαρχία, οι συναντήσεις με την οικογένεια γίνονται στο σπίτι, στη Σχολή Κωφών ή στη Μονάδα Βαρηκόων της περιοχής. Σίγουρα μια τέτοια διευθέτηση κατά διαστήματα δίνει την ευκαιρία στους γονείς να έρθουν σε επαφή με άλλα κωφά παιδιά και να γνωρίσουν μέρος του εκπαιδευτικού συστήματος.
Ομαδικές συγκεντρώσεις οικογενειών
Σε αυτές δίνεται η δυνατότητα στους γονείς να συμμετάσχουν σε ομαδικές συγκεντρώσεις κατά διαστήματα. Οι συγκεντρώσεις αυτές έχουν σκοπό να παρέχουν:
συναισθηματική στήριξη
εκπαιδευτική πληροφόρηση
αλληλογνωριμία και ανάπτυξη
ανταλλαγή πληροφοριών, γνώσεων και εμπειριών
ενδυνάμωση της οικογενειοκεντρικής φιλοσοφίας
Συνεργασία με το βρεφοκομείο ή το νηπιαγωγείο που φοιτά το παιδί.
Αν το παιδί φοιτά σε νηπιαγωγείο ή σε σταθμό γίνεται τακτική επίσκεψη από τη σύμβουλο δασκάλα με στόχο:
την πληροφόρηση και ενημέρωση του προσωπικού
το συντονισμό εκπαιδευτικών στόχων
την παρακολούθηση του παιδιού στις διάφορες δραστηριότητες και εισηγήσεις για καλύτερη συμμετοχή του σε αυτές.
Για να επιτευχθούν οι στόχοι του προγράμματος με επιτυχία, πρέπει να υπάρξει απόλυτη συνεργασία ειδικού και οικογένειας, ώστε τα αποτελέσματα της έγκαιρης και έγκυρης παρέμβασης να διαρκέσουν.